Tijdens de bespreking van de kadernota heeft Joris van Dam namens PvdA/GroenLinks onderstaande inbreng uitgesproken.
ALGEMENE BESCHOUWINGEN 2021-2025 24 juni 2021
Voorzitter, dames en heren,
Inleiding
Een jaar geleden hielden we onze eerste algemene beschouwingen die in het teken van Corona stonden. Wij gaven toen aan dat het niet de angst mag zijn die regeert, maar juist hoop en visie. Wij wilden niet stilstaan, maar vol energie bouwen aan een gezonde, duurzame, eerlijke en sociale toekomst!
En hoewel de sporen die Corona heeft achtergelaten in diverse gezinnen, bij ondernemers en bij verenigingen nog lang zichtbaar zullen zijn, hebben we het afgelopen jaar ook gezien hoe Son en Breugel veerkracht toont. Hoe mooie, sociale initiatieven ontstaan, juist als samenleven even wat minder vanzelfsprekend is, doordat we afstand moeten houden. We zagen ook hoe raadsleden van alle partijen elkaar wisten te vinden als het ging om steun aan hen die het moeilijk hebben.
We willen in deze algemene beschouwingen dan ook zeker onze waardering uitspreken voor al die ambtenaren die Son en Breugel niet alleen op de rit hielden met veel kunst- en vliegwerk, maar ook tijd en ruimte vonden om te blijven bouwen aan een mooier Son en Breugel! Verbetertrajecten in het sociaal domein zijn in gang gezet, het Dorpshuis wordt gebouwd, in Breugel zijn belangrijke keuzes gemaakt, de energie strategie vormt een duurzaam kompas, de omgevingsvisie krijgt kleur en er is hard gewerkt om de nieuwe werkwijze van de gemeenteraad te ondersteunen vanuit het gemeentehuis. Een grote prestatie waarvoor we de hele organisatie veel dank verschuldigd zijn!
Druk op organisatie vraagt om maken van keuzes
We maken ons daarbij wel zorgen over de toenemende druk op de organisatie. We lezen dat diverse tijdelijke en permanente vacatures moeilijk in te vullen zijn, waardoor de druk op de resterende medewerkers verder toeneemt. Dat betekent dat wij als raad in onze kaderstellende rol en ook in onze controlerende rol scherpe keuzes moeten maken. Geen vraag kan beantwoord worden en geen plan of motie kan uitgevoerd worden zonder schaarse ambtelijke capaciteit aan te spreken. Er is dan ook een sterke noodzaak om focus aan te brengen. Wij kunnen ons prima vinden in de focus die het college heeft aangebracht voor de komende periode met een aantal speerpunten in de kadernota en we zullen dan ook terughoudend zijn met het aandragen of ondersteunen van goedbedoelde nieuwe initiatieven. Steeds zal allereerst de vraag beantwoord moeten worden of er voldoende uitvoeringscapaciteit beschikbaar is en zo niet, of we dan bereid zijn een ander initiatief tijdelijk stop te zetten. Alleen door consequent keuzes te maken kunnen we als raad bijdragen aan het beheersbaar houden van de druk op de organisatie.
Solide financiële situatie
Financieel laat deze kadernota een solide beeld zien. Voor alle jaren 2022 tot 2025 laat deze kadernota een structureel overschot zien. Er is dus ruimte voor nieuw beleid in de nieuwe raadsperiode. Zo sluiten wij graag een periode af; niet de rekening voor je uit schuiven, maar juist ruimte bieden voor nieuwe plannen. Maar wat ons betreft gaan we die ruimte dus niet nu invullen, maar geven we de inwoner de kans om die ruimte in te vullen door volgend jaar maart te kiezen voor de partij met de meest sociale en duurzame plannen van Son en Breugel.
Sociaal en Duurzaam Son en Breugel
Wanneer in de komende periode de steunmaatregelen vanuit de overheid worden afgebouwd, zullen we lokaal alle zeilen bij moeten zetten om te voorkomen dat mensen tussen wal en schip landen. Maatwerk zal hoe dan ook nodig zijn. De mens staat in Son en Breugel centraal en we maken gebruik van regelingen om mensen weer op weg te helpen. We zullen nooit accepteren dat een wet, regel of budget plafond ervoor zorgt dat een buurman of -vrouw aan de kant staat, dat schulden onbeheersbaar worden of dat jongeren al opgegeven zijn voordat ze überhaupt een eerlijke kans hebben gekregen.
Het bestrijden van armoede is een van de belangrijkste prioriteiten voor Son en Breugel. In 2018 leefden ongeveer 700 inwoners onder de armoedegrens. En dat terwijl het gemiddelde vermogen per huishouden in Son en Breugel maar liefst 345.000 euro bedraagt. Zo’n 4% van de huishoudens moet rondkomen van een inkomen op of onder het sociaal minimum, terwijl 5% van de huishoudens een vermogen heeft van meer dan 1 miljoen euro! Dat in zo’n rijk dorp nog steeds honderden gezinnen en tientallen kinderen leven in armoede is voor ons niet te verkroppen. Juist op lokaal niveau kunnen we problemen vroegtijdig signaleren en de helpende hand bieden.
Ook willen we tempo maken met de realisatie van sociale huurwoningen op de Ruysdaelstraat. Voor de inwoners met een beperking die zo toe zijn aan een eigen plek in een vertrouwde omgeving, met passende zorg aan huis. Voor de jongeren die al lang wachten om hun vleugels te spreiden, maar ook voor bijvoorbeeld die oudere die graag een grote eengezinswoning wil verruilen voor een kleiner appartement in een sociale woonomgeving dichtbij het centrum.
En we zullen onze verantwoordelijkheid nemen als het gaat om duurzaamheid. We zullen niet alleen aan de slag gaan met makkelijke maatregelen zoals isoleren en zonnepanelen op daken, maar we zullen ook aan de slag gaan met duurzame warmtebronnen en opwek van windenergie ter vervanging van de kolencentrales waar we nu nog afhankelijk van zijn. We investeren in natuurontwikkeling, en in bos- en groenbeheer. We richten ons dorp in met zoveel en divers mogelijk groen, waarmee we meer ruimte maken voor insecten, vogels en andere dieren.
En zo voorzitter, willen wij ook de komende jaren samen blijven bouwen aan een mooier Son en Breugel. Een dorp waarin iedereen zeker kan zijn van goede voorzieningen, van een gezonde, groene, duurzame omgeving en van een betaalbare woning.